Dominee Waynse is een van de Tanzaniaanse vertaaladviseurs in opleiding. Waynse zal binnenkort niet alleen meer de Bijbel in zijn eigen taal vertalen (Simbiti), maar ook bijbelvertalers van andere talen helpen bij hun werk. Een van de buurtalen is Jita.
Het is soms verleidelijk om te denken dat naburige talen de meeste dingen hetzelfde zeggen, maar dat is duidelijk niet altijd het geval.
In het Simbiti kan iemand zonder problemen tot honderd tellen door de getallen 0 tot en met 9 en 10 te gebruiken. Toen dominee Waynse het bijbelboek Jakobus in de Jita-taal moest controleren, kwam hij er tot zijn verrassing achter dat de Jita vertalers “zes” als “vijf en één” vertaald hadden.
Zijn vraag aan de vertalers was waarom ze niet gewoon “zes” gebruikt hadden. Het antwoord was simpel: “Omdat we geen woord voor ‘zes’ hebben. En ook niet voor ‘zeven’, ‘acht’ en ‘negen’.”
In Jita gaat het tellen namelijk zo:
1= één
5= vijf
6 = vijf en één
7= vijf en twee
8= vijf en drie
9= vijf en vier
10= tien
11= tien en één
15= tien en vijf
16= tien en vijf en één
20= twee keer tien
26= twee keer tien en vijf en één
126= honderd en twee keer tien en vijf en één
Heel logisch eigenlijk. En je kunt meestal handig je vijf vingers en twee handen gebruiken bij het tellen!
En hoe moeten dan getallen als 666 of 144.000 goed in Jita goed worden vertaald? We zullen het binnenkort wel zien als we hun vertaling van het boek Openbaring gaan bespreken. In de Evangeliën zijn we nog niet verder gekomen dan het getal 153.
* Dit stukje komt uit onze nieuwsbrief die vorige week naar onze achterban is verstuurd. Lees hem hier helemaal.