Bijbelvertaalwerk

“Een van de belangrijkste gebeurtenissen van de laatste vijftig jaar is de explosieve groei van het bijbelvertaalwerk.”
Dr. Billy Graham

Hoeveel bijbels hebt u thuis? En hoeveel daarvan kunt u zonder problemen lezen?

Als uw antwoord op beide vragen ‘in ieder geval één’ kan zijn, dan bent u een gezegend mens. Zeker 196 miljoen mensen (!) hebben deze luxe niet. Zij beschikken zelfs niet over één bijbelvers in hun eigen taal!

Miljoenen mensen hebben geen bijbelvers in hun eigen taal. Nog eens vele miljoenen mensen hebben nog niet eens een evangelieboek in hun eigen taal. De gevolgen hiervan zijn enorm. De bijbel is het enige goede fundament waarop een geloofsgemeenschap gebouwd kan worden. Daarom heeft bijbelvertaling in zending altijd prioriteit.

Waarom is de bijbel in iemands eigen taal zo belangrijk?
scriptureEen bijbel in je eigen taal: een wereld van verschil! Toen we op een conferentie vertelden over het bijbelvertaalwerk, vroeg een student: waarom leren die mensen niet gewoon Engels of een andere taal waarin al een bijbel is? Met andere woorden: waarom zoveel moeite doen om een taal te leren, een woordenboek en grammatica te schrijven, een vertaalteam te vormen en dan nog meer dan 15 jaar aan een bijbel gaan vertalen? Het kan toch veel efficiënter?

Toch is deze ‘oplossing’ te simpel, te Westers en in de praktijk onbruikbaar. Het bijbelvertaalwerk dat op dit moment in pionierssituaties wordt gedaan, betreft vrijwel altijd minderheidstalen. Dit zijn talen die vaak door ‘slechts’ enkele (tien)duizenden mensen worden gesproken. De taalgroepen waartoe deze mensen behoren, leven veelal tamelijk geïsoleerd; er bestaat soms geen echte noodzaak om een ‘buitenlandse taal’ te leren. Het meeste wat iemand nodig heeft, is in het dorp of de nabije omgeving te vinden. Wanneer nu iemand met het Evangelie naar zo’n stam toekomt en zegt dat het ‘boek van God’ alleen in de taal van buitenlanders beschikbaar is, dan communiceert hij daarmee dat God niet bij deze mensen hoort, maar bij de buitenlanders met de vreemde taal. God blijft op afstand, omdat Hij niet ‘onze eigen taal’ spreekt.

Vertaalchecking in Oeganda

bwisibugombuwaIn Afrika is de bijbel beschikbaar in alle koloniale talen, zoals het Engels, Frans en Portugees. Een bepaalde groep mensen beheerst deze talen op een basaal niveau, maar de meesten niet. In veel landen gebruiken mensen deze taal voor alle officiële gelegenheden: in het gemeentehuis, op de universiteit en bij transacties op de markt. Zodra iemand weer in het ‘gewone leven’ werkt en leeft, gebruikt hij zijn moedertaal, de taal waarin hij doorgaans denkt en spreekt. In veel kerken werd en wordt de bijbel in een van de koloniale talen gelezen, en in Tanzania in de handelstaal Swahili. Hiermee plaatst de kerk het christelijk geloof in het rijtje van de officiële gelegenheden, en trekt daarmee ook God in de ‘officiële sfeer’. Dit heeft in het denken van veel mensen tot de conclusie geleid: wat in de bijbel staat heeft weinig met je dagelijkse leven te maken. En dit heeft weer dramatische gevolgen. Hoe kunnen nieuwe christenen ooit echte discipelen van Jezus worden zonder Gods Woord in een taal die ze echt begrijpen? Evangelieverkondiging is erop gericht dat mensen Jezus zullen volgen met heel hun hart. Maar hoe moet dat als de Bijbel niet beschikbaar is in de taal van iemands hart?

Daarom is bijbelvertaalwerk nog steeds nodig, voor al die mensen die nog steeds onbereikt zijn. We zullen ze niet willen dwingen om een vreemde taal te leren, maar we zullen met Gods woorden naar hén toekomen. Hoewel de meeste mensen op de pinksterdag Grieks kenden, sprak God tot hen in de moedertaal, de taal van hun hart. God heeft beloofd dat de hemel vol zal worden met mensen uit alle volken, stammen en talen. En in deze tussentijd mogen wij daarom het Evangelie aan mensen doorgeven in een taal die tot hun hart doordringt.