Kabwa-vertaler John Masige is naar een van de laatste dorpen in de Kabwa-stam geweest om onze vertaling van het Paas-Evangelie te testen. Opnieuw was de reactie op onze vertaling enorm positief, onze vertaling van het Evangelie in de Kabwa-taal blijkt veel mensen enorm aan te spreken, iets waar we geweldig blij mee zijn. 

Alleen, we hebben voor de Kabwa-mensen maar 200 exemplaren van het kerstverhaal kunnen drukken. Vóór de kerst waren we al uitverkocht (en dat in een cultuur waarin lezen voor de meesten echt geen hobby is!). De Kabwa in het dorp Kirumi vonden het echter onbegrijpelijk dat zo’n belangrijk boek nu al niet meer beschikbaar is. Ze zeiden: “Print er alsjeblieft nog een stapel bij, we willen ze allemaal wel kopen!” De meeste boekjes zijn in de andere (grotere) dorpen verkocht, vandaar dat we maar iets van 40 exemplaren voor Kirumi over hadden.

Het is soort ontevredenheid waar we niet ontevreden over zijn. En wie weet, misschien kunnen we er nog wel 100 bij drukken. Voordat we het hele bijbelboek Lukas kunnen aanbieden, zullen we – als God ons helpt – een jaar verder zijn. Kunnen we de Kabwa-mensen zonder boekje zo lang laten wachten, of niet?

Vrijdag ben ik opnieuw naar een van de dorpen in de Kabwa-stam geweest. Ons doel: om te controleren of onze vertaling van Lukas 24 goed te begrijpen valt. Onderweg geniet ik altijd van het prachtige uitzicht over het Kabwa-gebied: de groene heuvels, de honderden hutten verspreid tussen de akkers en op de achtergrond een paar bergen waar de regenwolken maar niet over heen kunnen komen. Een prachtig stukje aarde, waar het leven echter weerbarstig is. De mensen hebben honger geleden, een paar jaar lang. Maar sinds november heeft het meer dan ooit geregend, de grond is doorweekt, de velden groen. Regen is een geschenk van boven.

Vandaag bezochten we het dorp Bukabwa. Het is het oudste en eerste dorp waar de Kabwa-mensen zich gevestigd hebben, jaren geleden. Iedereen spreekt hier de Kabwa-taal, alle 5.000 inwoners. De kinderen spreken alleen maar Kabwa, zelfs als ze op school Swahili beginnen te leren (wanneer ze zeven jaar oud worden). Het verraste me toch weer. Als je in Tanzania werkt denk je dat iedereen Swahili spreekt, maar dat is niet waar. Ga 10 minuten van de verharde weg af en je vindt gemeenschappen waar alleen de moedertaal wordt gebruikt. Zelfs al kennen mensen de nationale taal (tot op zekere hoogte), ze zullen liever hun moedertaal gebruiken dan het Swahili. Ik was blij om dit met eigen ogen te zien, en te horen dat de kinderen mijn Swahili alleen in hun moedertaal konden beantwoorden. Dít is de groep mensen die het met meest van ons vertaalwerk zal profiteren. En vandaag hebben we dat nadrukkelijk gemerkt, toen 8 mensen voor het eerst over het lijden, sterven en opstanding van Jezus hoorden in hun eigen taal. Lees verder →

De twee Kabwa-bijbelvertalers hebben hard gewerkt aan de vertaling van de laatste hoofdstukken van het boek Lukas. Na het publiceren van het Kerst-Evangelie zijn we verder gegaan met het Paas-Evangelie, Lukas 22-24. De vertalers doen het leeuwendeel van het werk, maar het is een van mijn taken om te controleren of de vertaling correct is en de boodschap zo nauwkeurig mogelijk weergeeft. In een paar dagen hebben  we vers-voor-vers door de drie hoofdstukken heen gewerkt en  de nodige wijzigingen aangebracht. Van tevoren wisten we aan welke vereisten onze vertaling zou moeten voldoen: correct, begrijpelijk, natuurlijk taalgebruik en acceptabel voor de kerken. We hebben geprobeerd een vertaling te maken die de oorspronkelijke boodschap zo zuiver mogelijk weergeeft, te begrijpen is voor zoveel mogelijk mensen (ook zij die nog niet met het lezen van de Bijbel vertrouwd zijn), waarin taal wordt gebruikt die mensen herkennen als hun taal, en een vertaling die gebruikt kan worden voor bijbelstudies binnen en buiten de kerk(diensten). Een hele uitdaging! Soms is het saai en doorbijten, soms is het een opwindende zoektocht waarin we elkaar blij aankijken omdat we de juiste woorden bij elkaar hebben gevonden.

Lees verder →

Afgelopen zondag hebben we het kerstverhaal in een aantal kerken aangeboden. Dat is een mooie eerste stap, maar uiteraard nog niet genoeg om alle Kabwa-mensen te bereiken. Daarom zijn we vandaag naar de wekelijkse markt gegaan om de boekjes met het kerstverhaal te verspreiden. Een kort verslag….

Op de markt proberen een aantal Kabwa-mensen voor het eerst hun taal te lezen.
Lees verder →

Zondag was een belangrijke mijlpaal voor de kerken in het noorden van Tanzania. Op deze dag werd in negen verschillende talen voorgelezen uit het Kerst-Evangelie dat we  in de afgelopen maanden hebben vertaald. Onze bijbelvertalers waren uitgenodigd om in verschillende kerken een stukje van het kerstverhaal voor te lezen. Duizenden christenen hebben voor het eerst het Evangelie in hun moedertaal gehoord! Ik ben met één van mijn vertalers mee geweest naar zijn dorp om dit mee te maken. Een impressie…
Lees verder →

Het is bijna een jaar geleden dat de eerste Tanzanianen werden aangenomen om te worden getraind tot bijbelvertalers in ons project. Voor iedere taal zijn twee vertalers aangesteld. Er is heel wat training gegeven, over het leren schrijven van hun eigen taal, het gaan gebruiken van computers met vertaal-software, het doen van exegese, het herkennen van vertaalproblemen, en natuurlijk het oplossen ervan. Een hele klus, en de een gaat het makkelijker af dan de ander. Maar nu zijn we op een punt dat ieder team, alle negen talen (voor wie de namen wil weten: Simbiti, Kwaya, Jita, Zinza, Kabwa, Ikizu, Zanaki, Ikoma en Ngoreme), het Kerst-Evangelie heeft vertaald in hun eigen stamtaal.

 Drie vertaalteams aan het werk
Lees verder →

We hebben alweer een tijdje niet van ons laten horen, maar het heeft een goede reden: we genieten op dit moment zó van ons werk. Ook al is het veel, we geven ons er helemaal voor. En dat betekent dat we de avonden die we thuis zijn, nodig hebben om even te ontspannen en op tijd te gaan slapen. Maar nu willen we graag vertellen over een hoogtepunt in de afgelopen twee weken: de opdraging van het bijbelboek Genesis in de Zinza-taal waar we als gezin bij zijn geweest. Lees verder →

Soms krijgen we de vraag: “zijn jullie nou ook druk op een gewone dag? Hoe ziet een gewone dag er voor jullie eigenlijk uit?” Vorige week heeft Dorien ‘haar dag’ beschreven, hieronder mijn poging: een ‘gewone dag’ als bijbelvertaaladviseur.

6:30
’s morgens om half zeven gaat de wekker weer, vroeg genoeg om na een douche en ontbijt te vertrekken naar het vertaalkantoor. Voor ik kan vertrekken moet ik nog even wat instructries geven aan de mannen die onze tuin aan het opknappen zijn: “die boom er wel uit, die absoluut niet, de stenen mogen daar gelegd worden, enz.” ’s Middags zal blijken of ze het begrepen hebben en het een goed idee vonden of niet. Het is maar 10 minuutjes fietsen naar het vertaalkantoor, maar het blijft altijd oppassen geblazen, vooral voor auto’s die van achteren inhalen. Bij het kantoor staan er al 12 vertalers te wachten, want ik heb de sleutel. Het is 8 uur, een nieuwe werkdag gaat beginnen. Lees verder →