Even een klein berichtje om te laten weten dat we veilig in Nairobi zijn aangekomen. Vanmorgen 6.15 zijn we vertrokken, en net om half 6 aangekomen. De auto blijkt prima te zijn voor ritten als dit. Bij de grens ging alles gesmeerd (duurde rond een uur), en de wegen waren doorgaans goed. We hebben misschien maar een uur op een slechte zandweg met veel gaten gereden. De uitzichten onderweg waren soms adembenemend. Hoewel er nergens borden stonden om de weg naar de hoofdstad aan te geven, zijn we toch in één keer goed gereden (dankzij een collega die vorig jaar deze rit al gemaakt heeft en samen met ons hierheen gereden is). Onderweg zijn we maar één keer door de politie aangehouden, om het rijbewijs te controleren. Ik zag erg op tegen het rijden in Nairobi, maar dat is meegevallen (ik voel me zelfs al niet schuldig meer als ik rij zoals ik nu rij ;-). We kunnen nu even uitrusten en eten in het guesthouse van de African Inland Mission.

Zonsopkomst. Op de weg naar de grens met Kenia.

Zonsopkomst. Op de weg naar de grens met Kenia.

Morgenochtend vertrekken we met een vliegtuig naar Malindi, aan de Indische Oceaan (iets boven Mombassa), waar we een conferentie hebben tot volgende week donderdag.

Bedankt voor jullie gebed vandaag!

Maandag was Elisa’s eerste verjaardag. Heel anders dan Michaja’s eerste verjaardag. We hadden geen cadeautjes kunnen kopen, geen feestje met neefjes en nichtjes, maar er waren wel heel wat verrassingen! Bij het ontbijt werd Elisa verwend met een paar cadeautjes, Lyndy en Shona  zongen mee met “Lang zal ze leven” (in het Nederlands!, ze hadden het ingestudeerd) en iemand anders had een slinger gemaakt van snoeppapiertjes (in het midden op de foto). Er was zelfs 1 kaarsje, en ook een cadeautje voor ons en voor Michaja. En bij de chai-pauze was er een heuse grote chocolade taart!

Om 7 uur aan tafel, met een kaarsje, cadeautjes en de jarige job!

Om 7 uur aan tafel, met een kaarsje, cadeautjes en de jarige job!

Elisa met haar zomerhoedje (onder bewaking). Net een klein Beatrixje, toch?!

Elisa met haar zomerhoedje (onder bewaking). Net een klein Beatrixje, toch?!

Michaja kreeg ook een klein kadootje van Shona en Lyndy, en een leuk kaartje: 'Voor onze kleine Nederlandse bloem, Michaja, je geeft ons elke dag zoveel plezier!'

Michaja kreeg ook een klein kadootje van Shona en Lyndy, en een leuk kaartje: 'Voor onze kleine Nederlandse bloem, Michaja, je geeft ons elke dag zoveel plezier!'

In de theepauze was er een heuse chocoladetaart!

In de theepauze was er een heuse chocoladetaart!

Nu Elisa 1 is moet ze maar eens laten zien hoe goed ze al kan lopen. Nou, dat lukt al aardig, soms waagt ze een paar stapjes met maar 1 hand vast. Ze heeft er veel plezier in!
Shona geeft Elisa looples, terwijl Michaja niet kan besluiten of het een foto waard is.

Shona geeft Elisa looples, terwijl Michaja niet kan besluiten of het een foto waard is.

Hee, kijk mij eens stoer staan op m'n eerste verjaardag!

Hee, kijk mij eens stoer staan op m'n eerste verjaardag!

En ons kleine natuurfotograafje (van wie zou ze dat toch hebben?)

En ons kleine natuurfotograafje (van wie zou ze dat toch hebben?)

Met ons gaat het verder goed . Het is wel intensief allemaal, maar ook heel leerzaam, nuttig en uitdagend.
Verder hebben we geen slangen meer op bezoek gehad gelukkig :-).

Deze week hadden we een ‘village-trip’, een dagje meedraaien in een dorpje, ergens op de savanne vlak onder Dar es Salaam. Het wordt een lange, hete dag. Voor de kinderen zou het teveel worden, en Dorien blijft met ze thuis vandaag. De rit er naar toe zou ongeveer een uur duren. Maar ’s morgens regende het zo hard, dat we er pas na 3 uur aankwamen. Eerst verharde weg, dan onverharde weg, dan een nog slechtere weg, en uiteindelijk slaan we ergens af in de middle of nowhere. Wij hadden werkelijk geen idee waar we waren, maar de chauffeur zei dat hij op zoek was naar een mangoboom. We stopten, erop vertrouwend dat hij wist waar we waren, want in de verste omstrek konden wij geen dorp ontdekken. Hij zei dat het in orde was. We zetten een grote fles water op onze schouder en in een rij liepen we achter onze gids aan…

trip1

Na een minuutje op 10 lopen kwamen we bij het dorpje aan, of beter gezegd: bij een huisje, want meer huizen waren er niet te bekennen. De man die ons allerhartelijkst ontving was dorps-oudste. Onder de mangoboom werden een paar matten uitgerold, wat stoeltjes klaargezet en een houten bed (voor als we even wilden uitrusten).

trip8-2

Maar al binnen 5 minuten waren we weer op weg, om kokosnoten te plukken. We liepen over een smal spoortje richting een groep palmbomen even verderop. Toch nog wel 15 minuten lopen, en het was heet.

trip11-3

De kokosnoten lagen niet voor het oprapen. Iemand moest de boom in. Aangezien niemand durfde (en het zou hebben gekund), klom onze gastheer zelf langs de stam ophoog. We hielden ons hart vast, hij de stam. Het ging goed, en al snel kwam de ene na de andere kokosnoot naar beneden, 7 in totaal.

trip2-4btrip10-4a

Beneden zagen we dat de noot verstopt zat in een groen-bruine schil die er eerst af moest. We mochten het zelf proberen, maar makkelijk was dat niet. We gebruikten een scherpe boomstronk om de bast eraf te stoten. Pas als de schil er af is, zie je de noot die wij op de markt kunnen kopen.

trip3-5

Via het hazenpaadje liepen we in convooi weer terug naar het dorp. Het eten maken kon gaan beginnen. Inmiddels was het al 11 uur geweest, en we beginnnen honger te krijgen. Eerst maken we een kookplaats klaar, of eigenlijk 3. Voor de een groeven we een sleuf in de grond, voor de andere gebruikten we stenen. Houtskool ertussen, wat gras erbij en branden maar. Dat koste geen enkele moeite, alles was kurkdroog.

De vrouwen waren ondertussen de akkers in gegaan om allerlei groentes te verzamelen. Een paar armen vol, want er zouden nog meer gasten komen eten. Een paar mannen gingen op pad om water te putten, bij een bron zo’n 10 minuten van de heuvel af. Fantastisch om te zien, alles binnen handbereik, terwijl je toch volstrekt van de bewoonde wereld verdwenen bent. De natuur biedt alles aan, gratis op te halen. Als de gasten komen met de rijst en het vlees (ja, dat was jammer, ik had gehoopt dat we een van de 30 rondlopende kippen panklaar mochten maken), gaat het koken pas echt beginnen. Alle vrouwen zitten op de matten om de groentjes schoon te wassen en klaar te maken. Ze kletsen wat af, in verschillende talen door elkaar. De mannen die niet brandhout hoeven te kappen, zitten lekker te zitten (en vissen de steentjes uit de rijst). Precies zoals het hoort.

trip13-6trip12-7

Als het vlees en de groente gewassen en gesneden zijn, gaat alles in de pannen. Het begint lekker te ruiken. De mannen zitten met elkaar te kletsen over van alles en nog wat. Handig dat we een tolk bij ons hebben, anders zouden we niet zo ver gekomen zijn. We praten over het leven in de dorpen, de kerk, bijbelvertaalwerk en het spreken in je moedertaal. We leren ontzettend veel van deze wijze mensen, boeiend om hun verhalen te horen.
trip4-8

Inmiddels is het kwart voor 4, en onze lunch is nog niet klaar. Sinds 7 uur ’s morgens hebben we niets meer gegeten. We rammelen. Maar nog even geduld, we zien dat het bijna klaar is. Als dan eindelijk alles klaar staat, scheppen de vrouwen onze borden vol, boordevol. Een homp plakkerige ugali, nog een homp rijst, saus met rundvlees erin (het is immers feest!) en allerlei groentes. Heerlijk!
trip9-9

Ik heb nog nooit zoveel op op m’n bordje gehad, dit ga ik niet opkrijgen. Ik begin braaf de ugali in een bal te kneden, wat groente ertussen te frummelen, in de saus dippen en hupakee. De Tanzanianen zitten ons lachend te bekijken, ’t was vast erg onhandig. Maar we krijgen het er wel in, en het smaakt goed. Maar ik ga het niet opkrijgen, niemand trouwens. We worden aangemoedigd, grappen gemaakt over onze veel-te-kleine-buiken, maar uiteindelijk accepteren ze dat we eten moeten laten staan. Trouwens, zo hoort het ook, niemand verwacht dat je alles op eet. Het is feest, en dan moet er overvloed zijn. Een leeg bord zou kunnen betekenen dat er misschien tekort was.

Om 6 uur ’s avonds hebben we onze ‘lunch’ op. We dachten wel om 4 uur terug te zijn, maar in Afrika blijft zoiets vaak bij denken. Wie had er rekening mee kunnen houden dat het zo hard zou regenen en de wegen zo slecht zouden zijn?! Maar het was een geweldige dag. We hebben aan den lijve ondervonden hoeveel moeite en tijd het kost om een goede maaltijd te bereiden in een dorp. Het is een dagtaak, zeker als je 2-3 maaltijden per dag wil maken. Deze middag helpt ons weer een stapje op weg om het leven in de dorpen te leren begrijpen.

Op de terugweg komen we weer helemaal vast te zitten in het verkeer. Het is 8 uur als we thuis zijn. Moe, maar voldaan. En totaal geen honger…

Ook al heb je al weer een tijdje niets nieuws gelezen hier, ik zal proberen af en toe iets te blijven posten. Omdat we nu geen internet hebben kan dat niet zo vaak als ik zou willen. 

Nu ik toch op internet kan, laat ik dan maar direct even een update geven. We wonen nu al weer zo’n 3,5 week in Wekerom, in een schattig bouwvallig boerderijtje met uitzicht op het Wekeromse Zand. Als je ziet wat een mooi plekje het is, zou je er zo in willen (helaas, wij zijn de laatste huurders want het wordt gesloopt). Het thuisfrontcomité heeft het met nog heel wat andere mensen uit de kerk helemaal schoongemaakt en voorzien van meubels en andere huisraad. Zelfs aan etenswaren was gedacht! Echt fantastisch dat zoveel mensen zich inzetten in zoveel verschillende opzichten.

De eerste weken hebben we vooral lekker uitgerust, en veel familie en bekenden weer ontmoet. Daarna kwam de omschakeling van ‘net terug’ naar ‘straks weer weg’, en zijn we (een beetje) druk geweest met voorbereidingen voor vertrek. We hebben bijvoorbeeld lijsten gemaakt van spullen die we gaan verschepen. We hebben dingen gekocht die we de komende 2 jaar nodig hebben maar daar niet te koop zijn (dingen als dekbedovertrekset, bril, multivitaminen, nieuwe kinderbijbel). Er is nog steeds een heel lijstje wat nog aangeschaft moet worden! We hebben internationale rijbewijzen aangeschaft (er staat nog steeds meer Nederlands dan Engels op, maar vooruit). We hebben samen met het tfc nagedacht over de uitzenddienst. We maken afspraken voor inentingen, en zoeken uit of de bankpassen die we nu hebben wel bruikbaar zijn in Tanzania. Er komt echt zo veel bij kijken! 

Over 3,5 week staat het vertrek gepland. Aan de ene kant: afscheid nemen zal moeilijk zijn. Aan de andere kant: eindelijk daar waarheen God ons riep. 

We genieten eerst nog even van een Hollandse winter…. en van een ouderwets potje Regenwormen met broers en zussen… en van de samenkomsten met de gemeente… van echte koffie… van de kinderen die spelen met opa en oma… van speculaasbrokken… 

U was het die mijn nieren vormde,
die mij weefde in de buik van mijn moeder.
Ik loof u voor het ontzaglijke wonder van mijn bestaan,
wonderbaarlijk is wat u gemaakt hebt.
Ik weet het, tot in het diepst van mijn ziel.
 
Toen ik in het verborgene gemaakt werd,
kunstig geweven in de schoot van de aarde,
was mijn wezen voor u geen geheim.
Uw ogen zagen mijn vormeloos begin,
alles werd in uw boekrol opgetekend,
aan de dagen van mijn bestaan ontbrak er niet één.

 Psalm 139:13-16 

De meeste vakken van de ART cursus zijn afgesloten. Ik heb er erg van genoten! Nu er een periode van 3 weken aan een taalproject gewerkt wordt door de andere studenten, is de combinatie cursus en gezin niet meer mogelijk omdat het project full-time deelname zou vereisen. André zit elke dag in de bibliotheek te werken aan een paper. Nu het zorgen voor de kinderen mijn hoofdtaak is, voel ik me soms wat nutteloos. Ik krijg er niet de voldoening uit die ik zou willen, omdat ik de andere studenten met zulke interessante dingen bezig zie. Soms denk ik dat het voorbereiden op m’n taak straks belangrijker is dan het zorgen voor de kinderen. Er staan hier zoveel goeie boeken en er valt nog zoveel te leren! Moet ik m’n tijd hier op het trainingscentrum niet zo goed mogelijk gebruiken?

Maar dan lees ik psalm 139 en besef ik: Hij is echt geïnteresseerd in de kinderen vanaf hun eerste begin. Zou ik dan het zorgen voor de kinderen licht op nemen? Ze zijn een kostbaar geschenk van de Heer, volgens psalm 127. Het is een voorrecht om voor hen te mogen zorgen!

Dus als ik weer ruzies om fietsjes glad moet strijken, de ene poepluier na de andere moet verschonen, en appels sta te raspen, dring ik de klaagzangen uit mijn gedachten. Ik houd mezelf voor dat elke taak een verheven taak is door hoe we hem uitvoeren: door het voor God te doen.

Wat u ook doet, doe het van harte, alsof het voor de Heer is en niet voor de mensen, want u weet dat u van de Heer een erfenis als beloning zult ontvangen – uw meester is Christus!

Of, zoals de Statenvertaling heeft: ‘want gij dient de Heere Christus!’.

 

De tijd gaat erg snel voorbij de laatste weken… er is weer erg veel gebeurd om over te schrijven!

Wat het verst in het geheugen ligt, zijn onze verjaardagen (van Michaja op zaterdag en mijzelf op vrijdag). We hebben met de post heel veel kaarten en kadootjes gekregen. Echt enorm! Ondanks dat we juist nu onze familie missen, hebben we hele leuke gezellige verjaardagen gehad.

André was blijkbaar tevreden over hoe ik hem 2 weken terug geknipt had, want ik kreeg een kappersset incl. tondeuse. Verder het boek ‘Cross-cultural servanthood’, en een prachtig uitgevoerde versie van de complete Narnia-kronieken. En een zakje chocolaatjes..! Ik ben schandalig verwend! Het mooiste was hoe ik toegezongen werd door man en dochter(s?)!

De volgende dag was Michaja jarig. ’s Morgens mocht ze haar kadootjes uitpakken (op mijn bed want dat wist ze nog van de vorige dag dat je daar kadootjes uit kan pakken), ze kreeg een spel waar je knikkers naar beneden kan laten vallen door stokjes weg te trekken. Verder kreeg ze nog een waterverfboekje, vingerverf, en een grote bus Smarties. Je had haar moeten zien toen ze de smarties uitpakte: haar ogen werden groot van opwinding! Ze zal die bus niet alleen leeg eten hoor, ik had er zoiezo al wat van nodig om haar taart te versieren…:-) 

Michaja met smarties   

 

 

’s Middags kwamen de kinderen op haar ‘birthday party’. Na lang wikken en wegen hadden we besloten om dat in ons kleine huisje te houden. Er waren 10 kinderen en 10 ouders. Gelukkig kwamen niet alle kinderen tegelijk, sommige gingen wat eerder weg en sommige kwamen wat later. Anders had het echt niet gepast, en waren we vast doof geworden. We zongen Happy Birthday voor Michaja, toen mocht ze de kaarsjes uitblazen, en alle kindjes gingen rond de tafel zitten om hun taart op te eten. Michaja’s slaapkamer was ingericht als speelruimte zodat de kinderen daar hun gang konden gaan. We deden verder nog het oer-Hollandse koekhappen, die opengesperde mondjes waren mooi om te zien!

taart eten feestje Michaja

Het weer in Engeland blijft verrassen. Gisteravond deed ik de deur open en ik zag dit:

Vanmorgen bij het eerste zonlicht zag het er zo uit:

En toen ze van sneeuw hoorde, moest Michaja natuurlijk ook direct even kijken: (ze bedacht zelf om eerst maar even haar muts op te zetten)

De andere foto’s spreken voor zich:

Er is weer een heleboel in te halen om jullie helemaal op de hoogte te houden… laat ik maar beginnen met zo’n twee weken geleden.

We hebben de laatste week van de cursus hard gewerkt, om op tijd nog een paar grote opdrachten in te leveren. Het was intensief en vermoeiend. Donderdagavond hadden we een ‘celebration meal’ gevolgd door een zeer grappige bonte avond waarop we alle stress van de afgelopen dagen van ons af konden laten glijden. En op vrijdagochtend kregen we in een officiële ceremonie een heus certificaat! Klik op de groepsfoto voor een groter beeld.

Het voelde de dagen erna echt als vakantie, we waren moe maar hadden een zeer voldaan gevoel dat we de LACA cursus achter de rug hadden! Het was heerlijk om weer even echt te relaxen overdag. ’s Morgens uitslapen, ’s middags geen gestress dat de kinderen allebei om 14.00 uur zouden moeten slapen…

Afgelopen zondag zijn we voor de tweede keer naar een baptistengemeente in Long Crendon geweest. Het is een hartelijke, gastvrije gemeente die een goede band heeft met het Wycliffe Centrum; elke zondag komt iemand naar het centrum om ons met de auto op te halen en één zondag in de maand kunnen Wycliffers bij gemeenteleden lunchen. We hebben er fijne diensten meegemaakt, en ook de crèche was erg goed, Michaja heeft al de 2e zondag dat we er waren helemaal zonder mama gespeeld!

Deze week is er door Wycliffe Engeland een cursus “ter oriëntatie op het functioneren binnen Wycliffe” georganiseerd voor Leden in Opleiding (wat wij dus ook zijn). Blijkbaar is het voor Nederlanders niet verplicht, want wij waren niet gevraagd dit te volgen (maar ik mocht gelukkig alsnog meedoen, er wordt namelijk best wel nuttige informatie gegeven). André is er dan voor Michaja en Elisa en dat viel hem de eerste dag nog best even tegen, omdat Elisa een beetje tegendraads was… Maar de volgende dag ging het gelukkig een stuk beter.

Onze gezondheid lijkt gelijke tred te houden met het stress-niveau: Tijdens de cursus voelden we ons fit, behalve dat André in de laatste dagen wat hoofdpijn had. Maar nu de cursus voorbij is, heeft André best veel hoofdpijn. Michaja was al een paar dagen verkouden en was gisteren helemaal op te vegen. Ze had overgegeven en we hadden een bedje op de bank gemaakt voor haar. ’s Middags had ze wel weer praatjes, en ze wilde het liefst naar buiten, maar ze was nog helemaal niet beter. Vandaag lijkt het al een stuk beter te zijn, ze speelt lekker buiten met haar vriendjes. Het is zonnig en warm buiten dus ze is natuurlijk niet binnen te houden! Elisa zit ook al een paar dagen niet zo lekker in haar vel lijkt het. Gisternacht en vannacht sliep ze heel onrustig omdat ze verkouden was geworden (dat schijnt te mogen als je 6 maanden bent geworden). En ze had een beetje verhoging gisteren. Wie weet zit haar 3e tandje eraan te komen…

We genieten van de contacten met de andere cursisten. En vooral voor de kinderen (maar ook voor ons) is het erg leuk dat er meerdere gezinnen met kinderen zijn. Regelmatig is er een feestje omdat 1 van de kinderen jarig is. Woensdag waren we op een feestje van een Fins meisje dat 3 was geworden. Het liep uit op een nogal multi-culturele middag: ‘Jan Huigen in de ton’ en ‘Zakdoekje leggen’ werden afgewisseld met ‘London bridge is falling down’ en een paar Finse spelletjes.

Het weer hier is heerlijk aan het nazomeren, we vinden het helemaal geweldig dat we nu vrij zijn, vooral omdat het herfstweer was tijdens de LACA cursus! 

Hoezo een tweede taal leren? Met elkaar spelen kan prima zonder!

Zaterdagochtend was het even heel mooi weer met een vriendelijk zonnetje, dus toen Nan (Roemeens) bij Michaja wilde spelen zetten we lekker de bak met Duplo buiten, terwijl ik de was ophing.

Blijkbaar was de Duplo aantrekkelijk, want algauw kwamen Siiri en Sarra (Fins) erbij om mee te doen.

En ook Josiah (Engels/Amerikaans) kwam gezellig meedoen. En natuurlijk alle ouders die dit ook wel gezellig vonden… Van een vrije zaterdag moet je genieten!


 

Het is me gelukt om een filmpje op youtube te zetten… Nu ben ik misschien ook iets gemotiveerder om filmpjes te maken 😉

Elisa op youtube

Elisa kan zo verschrikkelijk enthousiast zijn! (Dit is drie weken geleden, toen we ergens in België reden.)

 

PS laat je niet afleiden door het superserieuze gesprek tussen Martin en André op de achtergrond… Ik ben er blijkbaar in geslaagd om een filmpje te maken op het hoogste punt van het gespreksniveau.