Het is Pinksteren vandaag. Het is een van de christelijke feesten waarop bijbelvertaalwerk exta aandacht krijgt, en terecht. Miljoenen mensen wereldwijd horen over God in duizenden verschillende talen. Voor de meeste mensen is er één taal (of soms twee of meer) die op een bijzondere manier doordringt tot je hoofd en hart. Een groot deel van de wereldbevolking heeft nu al de kans om de Bijbel te horen of te lezen in die speciale taal.
Deze week kreeg ik bericht uit Tanzania dat het Nieuwe Testament in de Kabwa-taal nu klaar is om gedrukt te worden. Wat een geweldig nieuws om dat in de week voor Pinksteren te horen!
Toen wij als gezin in 2009 naar Tanzania uitgezonden werden, was Kabwa de taal waar ik aan toegewezen werd als vertaaladviseur. De eerste vijf jaar heb ik dagelijks met de Kabwa-vertalers mogen werken aan het vertalen van het Nieuwe Testament in hun taal. Ik ben dankbaar dat het werk nu klaar is.
Bid dat de Nieuwe Testamenten snel geprint en verscheept kunnen worden. En bid voor het team nu ze binnenkort het complete Nieuwe Testament ook als audio-Bijbel beschikbaar gaan maken, en daarvoor vele uren in de studio van ons vertaalcentrum in Musoma zullen doorbrengen.
Onze tijd in Musoma zit erop. Na 12 jaar wonen en werken in Musoma is het moment gekomen om het los te laten en afscheid te nemen.
Iedere foto bewaart voor ons kostbare herinneringen.
Afscheid nemen van spullen is zoveel makkelijker dan van mensen. We weten niet wat de toekomst zal brengen en hoe vaak we nog terug zullen komen in Musoma. God weet de toekomst en we hebben er vrede mee dat wij het te zijner tijd wel zullen ontdekken.
Dank voor jullie gebed voor deze drukke en pittige periode van afscheid nemen, en bid mee voor de reis naar Rwanda. We vertrekken zaterdag 6 maart en hopen, als alles goed gaat, op woensdag 10 maart aan te komen in Kigali, Rwanda.
[meer informatie volgt in onze nieuwsbrief die we later deze week versturen]
Het duurde niet lang. Toen het nieuws bekend werd dat wij zouden gaan verhuizen, stroomden de vragen binnen. Heb je de oven nog? Kan ik je brommertje kopen? Wat kost een bed met matras? Heb je nog schoenen die je wegdoet? Kan ik planten uit jullie tuin krijgen? Heb je koffers te koop? Kan ik de geiten krijgen? Wat kost een waterfilter? En een klamboe?
We hadden al snel door dat we een lijstje moesten gaan maken, want de Tanzaniaanse versie van Marktplaats zou ons boven het hoofd groeien. Dorien en ik liepen het hele huis een paar keer door om te besluiten wat we weg zouden doen en wat we zouden willen proberen naar Rwanda te verschepen. Hoe langer we rondliepen, hoe korter ons lijstje werd van spullen die we wilden houden. We kregen beiden het gevoel: het is tijd voor een nieuwe start.
Januari is de maand waarin normaal gesproken niemand geld heeft. Kerst is net achter de rug en het schoolgeld voor het nieuwe jaar moet worden betaald. Het is een maand waarin we altijd veel mensen helpen om de touwtjes aan elkaar te knopen. We hadden dus ook niet echt de verwachting dat we nu al veel zouden kunnen verkopen. Maar dat hadden we mis.
Ons huis veranderde in een week tijd in een marktplaats. De hele dag door kwamen mensen langs om te kijken wat er te koop was. Iedere keer een rondleiding door het hele huis. De meeste mensen kenden we wel, maar sommigen ook niet. Het mond-op-mond-reclame-netwerk werkt hier perfect, en daarom kregen we ook vrienden van buren van vrienden van iemand die we kennen over de vloer. Het was een drukte van belang, en we kregen geen moment rust.
Op sommige dagen vergaten we door de continue stroom bezoekers soms te eten en te drinken (we zijn in een paar weken tijd allebei een paar kilo afgevallen). M’n keel voelde rauw, want over iedere verkoop moest natuurlijk levendig onderhandeld worden. De Tanzaniaanse versie van Marktplaats is een sociaal gebeuren met veel gepraat, geplaag en gelach. Ik vind het, eigenlijk, toch wel leuk.
Bijna niemand die iets koopt neemt het ook gelijk mee. Enerzijds omdat ze nog geld moeten zoeken. En anderzijds omdat wij graag nog even op de bank willen zitten met een kopje hete thee gemaakt met onze geliefde waterkoker. De meeste spullen worden dus gereserveerd en pas in maart opgehaald. Mensen betalen vaak al wel een voorschot. In ieder geval een bedrag dat genoeg is om er zeker van te zijn dat ze krijgen wat ze willen en voor ons om te weten dat iemand serieus is over de aankoop/reservering. Ons lijstje werd dus al snel uitgebreid met een kolommetje ‘betaald’ en ‘opgehaald.’
We kwamen er ook achter dat we nóg een kolommetje nodig hadden: ‘geïnteresseerd.’ Want het komt regelmatig voor dat iemand iets ‘koopt’ en na een week erachter komt dat het toch niet gaat lukken of een goede beslissing was. Het is dan handig om te weten wie nog meer geïnteresseerd was in die koelkast of luie stoel. En soms is er een misverstandje. De tuinman kocht bijvoorbeeld onze tondeuse, waarna de huishelper dacht dat ie in de doos met ‘gratis-mee-te-nemen spulletjes’ lag en zo aan het eind van de dag bij haar thuis belandde. Maar uiteindelijk komt alles prima in orde.
Inmiddels hebben we bijna 80% van onze spullen verkocht of weggegeven. En dat binnen twee weken! Zelfs ons auto hebben we vrijwel zeker verkocht (het enige echt waardevolle bezit dat we hadden). Het is iets waar we dankbaar voor zijn. Het helpt ons straks weer met de nieuwe start in Rwanda.
Tegelijk komt het afscheid soms wel even binnen. Bijna alles wat we hadden moeten we loslaten. Ja, we hebben elkaar, en we steunen elkaar in deze pittige tijd. We hebben familie en vrienden die ons door dik-en-dun steunen. We hebben een liefdevolle Vader in de hemel die goede plannen voor ons heeft. En toch… het is wel heel veel waar we in korte tijd afscheid van moeten nemen.
Vanmorgen deden we met de kinderen een Bijbelstudie over tevredenheid. Aron’s definitie was simpel en diepgaand: dat je blij bent met wat je hebt. En toen we samen doorpraatten over alle dingen in ons leven waar we blij mee zijn, realiseerden we ons dat we, ondanks alles, toch tevreden kunnen zijn. Met de hulp van boven.
Dit jaar zal het kerstverhaal weer overal klinken, ook in Tanzania. Niet alleen in het Swahili, de landstaal, maar ook voor het eerst in een zestal lokale talen waarin het Nieuwe Testament dit jaar beschikbaar kwam.
We hopen dat Immanuel zo nóg dichterbij komt.
Video: Het kerstverhaal uit Lukas 2 in het Swahili, de taal die doorgaans in de Tanzaniaanse kerkdiensten gebruikt wordt.
Ook voor ons wordt dit komende jaar een jaar van grote veranderingen en onzekerheden. We geloven dat Jezus met ons is en ons stap voor stap leidt.
We wensen jullie allemaal, ondanks de bijzondere situatie, een heel gezegende kerst en een voorspoedig 2021.
We zijn alweer een week thuis! We kijken dankbaar terug op een ontspannen reis (volledig anders dan het stressvolle vertrek in maart), en ook op een goede eerste week in Musoma.
De reis De reis van Vuren naar Musoma verliep gesmeerd. Het had eigenlijk niet beter gekund. We worden ’s morgens door Elbert Schrier opgehaald om ons naar Schiphol te brengen. We nemen op het vliegveld nog afscheid van Dorien’s ouders. Op Schiphol is alles natuurlijk heel erg rustig. Het is bijzonder fijn dat we samen met onze vrienden/collega’s Michiel en Hanneke kunnen reizen.
In het vliegtuig gaat bijna alles zoals normaal. KLM laat je niet verhongeren, al wordt je na een tijdje wel zat van het mondkapje dragen. Aron hoeft dat gelukkig niet, en wij hadden bedacht dat als je maar heel langzaam aan je glaasje water sipt of broodje knabbelt, je hem een heel lange tijd niet op kunt hebben. Bij aankomst in Tanzania wordt alleen onze temperatuur gemeten en onze contactgegevens vastgelegd. We kunnen na de vriendelijke immigratie-controle onze koffers van de band vissen. Ze zijn er gelukkig allemaal. De douane-man wuift ons onverschillig door.
Toen ik onlangs door Wycliffe gevraagd werd om mee te werken aan een filmpje over het bijbelvertaalwerk in Tanzania, kreeg ik gelijk een idee. Ik had, in voorbereiding op ons verlof, een interview gehouden met mijn vriend en collega ds. Albinus Waynse. Hij is een van de meest inspirerende personen in Tanzania die ik ken. Zó toegewijd aan God en zó’n drive om te evangeliseren. En dan ook nog eens ruim 10 jaar met volle toewijding de Bijbel vertalen in je eigen taal. Wat een energieke en bijzondere man!
In dit filmpje laat ik daarom graag ds. Waynse aan het woord. Mensen als hij zijn een inspiratie!
Wat mij telkens weer bijzonder raakt in dit verhaal, is dat al vér voordat Wycliffe erover nadacht om de Bijbel in de Simbiti-taal te vertalen, God al iemand daarvoor voorbereid had. God zelf heeft ds. Waynse zo’n 15 jaar geleden een droom gegeven dat heel veel Simbiti-mensen tot geloof in God zouden komen. In de praktijk merkte Waynse dat de boodschap van het Evangelie in de landstaal zo vaak niet doordrong. Het was niet de taal van hun hart. Waynse wist dat een Bijbel in de eigen taal voor een geestelijke doorbraak zou kunnen zorgen.
En toen kwam Wycliffe langszij en begon ds. Waynse zijn werk als bijbelvertaler. Ruim 10 jaar lang heeft hij zich 200% gegeven om niet alleen te vertalen, maar ook te evangeliseren en nieuwe kerkjes te openen in alle uithoeken van het Simbiti gebied. Wat hij alleen niet had kunnen doen, een Bijbel in de eigen taal, is nu toch gelukt. De Simbiti krijgen later dit jaar het Nieuwe Testament in hun taal. En Waynse’s droom begint uit te komen.
Dat is onze ultieme droom als organisatie: Meewerken waar God al aan het werk is. Samen met lokale christenen en kerken. Zodat de Bijbel levens kan veranderen.
Het interview ging niet alleen over het bijbelvertaalwerk in Tanzania, maar vooral over ons persoonlijke verhaal: de persoon achter de missie. Ik vond het best spannend om voor het eerst live op de radio te zijn, maar Maurits is een goede interviewer en maakte het me makkelijk.
De achterban-avond kan nu natuurlijk niet doorgaan. We hopen dat het in het najaar weer kan.
Wat we wél graag willen doen is een informeel online contact-moment van ongeveer 3 kwartier waarin we u kort even bijpraten, en de tijd nemen om uw vragen te beantwoorden.
Dus… maak uzelf een kop koffie of thee met een stroopwafel, en kom volgende week even bij ons “op de koffie”!
Het ging snel. Op donderdag horen dat je het land uit moet en vrijdagmiddag al vertrekken. Het ging zo snel dat we amper tijd hadden om goed afscheid te nemen. Nu we in Nederland zijn, en eerst sowieso 14 dagen in quarantaine zitten, proberen we alles rustig een plekje te geven.
Wat er van dag tot dag gebeurde….
Eerste week van maart
We lezen op de NOS app het nieuws over de coronavirus. Eerst in China, later in Italië, en uiteindelijk ook in Nederland. Tanzania voelt als een veilige plek, ver weg van de besmettelijke virus. We leven mee met onze familie en vrienden in Nederland. We horen hoe iedereen steeds bezorgder klinkt. Daar is in Tanzania nog helemaal geen sprake van. Pas als ik hoor over de eerste coronabesmetting in het Veluwse dorp waar mijn oude moeder woont, komt het pas dichtbij. Maar na een telefoontje met een opgewekte moeder, verdwijnt ook dat gevoel weer naar de achtergrond.
Maandag 9 maart
We krijgen een e-mailtje van onze directeur in Tanzania dat we goed onze handen moeten wassen. Hoewel er nog geen coronagevallen bekend zijn, is het niet onmogelijk dat het ook in Tanzania komt (of al is).
Woensdag 11 maart
We krijgen bericht van de Rift Valley Academy in Kenia dat de school vervroegd dicht gaat. Het plan is om binnen een paar dagen alle leerlingen thuis te krijgen. Michaja moet dit weekend al naar huis.
Vrijdag 13 maart
André zit in de auto om Michaja op te halen. Na tien uur komt hij bij de school aan. Michaja heeft al haar spullen (bijna) ingepakt en we vertrekken de volgende morgen vroeg. Michaja is al snel over haar eerste schok heen en ziet al uit naar een paar extra weekjes thuis in Musoma (met haar dieren!). Zodra we thuis zijn, horen we dat Kenia haar eerste coronabesmetting heeft en de grenzen voor niet-Kenianen uit besmette landen sluit.
Maandag 16 maart
De Tanzaniaanse overheid maakt bekend dat de eerste coronabesmetting in Tanzania is vastgesteld. De minister maant iedereen tot kalmte. Maar de zorgen zijn al groot. Zeep is binnen een dag overal uitverkocht en we zien de eerste mondkapjes op straat.
We vieren Elisa’s verjaardag. Zonder cadeautjes dit jaar, want onze bezoekers die haar cadeautjes zouden meebrengen hebben hun reis naar Tanzania moeten afzeggen.
Dinsdag 17 maart
De volgende dag worden alle SIL expat zendingswerkers in Tanzania en Kenia bij elkaar geroepen voor een videovergadering via Zoom. We horen dat de situatie begint te verslechteren en dat er mogelijk al snel reisbeperkingen komen. Ook is duidelijk dat ons medische back-up plan niet meer werkt, omdat de Flying Doctors geen coronapatiënten vervoeren en we de grens bij Kenia niet meer over kunnen. Als we in de komende maanden medische hulp nodig hebben, zullen we het in de buurt moeten vinden. De boodschap van onze organisatie is duidelijk: overweeg goed of jullie in Tanzania willen blijven. Uitstel van vertrek kan betekenen dat je straks niet meer kunt vertrekken.
Iedereen overlegt koortsachtig over wat te doen. Aangezien we toch al op verlof zouden gaan, besluiten we om eerder naar Nederland te gaan. De kinderen horen geschokt aan dat we nog maar een week in Musoma zullen zijn. Ze hadden nog zoveel willen doen! Dorien begint de koffers met kleren in te pakken. We hebben tickets voor volgende week dinsdag, 24 maart. Een week voelt véél te kort om zo snel afscheid te nemen!